Grammatica

Zij of hun?

Als de derde persoon meervoud onderwerp van de zin is, dan schrijf je ‘zij' en niet ‘hun’. 
Correct: “Zij komen te laat.”
Foutief: “Hun komen te laat”
‘Hun’ gebruik je wanneer de derde persoon meervoud de functie van meewerkend voorwerp (ook wel indirect object genoemd) bekleedt. Bijvoorbeeld: “Ik gaf hun een boek.”

 

Hun of hen?

‘Hun’ wordt als meewerkend voorwerp /indirect object gebruikt zónder voorzetsel en heeft dezelfde betekenis als ‘aan hen’. Voorbeeld: “Ik geef hun een boek” of “Ik geef een boek aan hen”. Daarnaast wordt ‘hun’ als bezittelijk voornaamwoord gebruikt. Voorbeeld: “Dat is hun boek”. In dit voorbeeld kan ‘hun’ eveneens worden vervangen door een voorzetsel gevolgd door ‘hen’: “Dat boek is van hen”.

 

Als of dan?

Het ultieme incorrecte voorbeeld is: “Hij is groter als mij”. 
De vergelijkende trap wordt gevolgd door ‘als’. Bijvoorbeeld: “Ik ben even groot als hij.”
De vergrotende trap wordt gevolgd door ‘dan’. Bijvoorbeeld: “Ik ben groter dan hij.”
Bovendien volgen persoonlijke voornaamwoorden als ik/jij/hij/zij/wij/zij na de woorden ‘als’ en ‘dan’. Het is dus “beter dan ik” en niet “beter dan mij”.

 

Verkeerd verwijswoord: welke, wat, die of dat?

Mensen gebruiken verwijswoorden soms verkeerd omdat ze zeer formele zinnen met dure woorden en ingewikkelde constructies willen construeren. Zo ingewikkeld zelfs, dat ze helemaal niet kloppen. Een voorbeeld is: “De satelliet, welke Google gebruikt voor zijn navigatie, is kapot”. Het verwijswoord ‘welke’ is incorrect en moet in bovenstaand voorbeeld ‘die’ zijn. Correct is: “De satelliet, die Google gebruikt voor zijn navigatie, is kapot”.
Het woord ‘welke’ is op z’n plaats in vragende zinnen, zoals: “Welke satelliet gebruikt Google voor zijn navigatie?”.
Het woord ‘wat’ wordt op dezelfde manier verkeerd gebruikt, zoals in de zin: “Het plein, wat morgen gerenoveerd wordt, is afgesloten”. In bovenstaand voorbeeld moet ‘wat’ vervangen worden door ‘dat’. Correct is dus: “Het plein, dat morgen gerenoveerd wordt, is afgesloten”.

 

Congruentiefout

De congruentiefout is een taalfout die vaak gemaakt wordt. Bij een congruentiefout is er sprake van ongelijkheid in persoon en getal tussen het onderwerp en de persoonsvorm van de zin. Een voorbeeld hiervan is “Een groep studenten gaan demonstreren op het Binnenhof”. Dit is incorrect, omdat het onderwerp (‘een groep studenten’) enkelvoud is terwijl de persoonsvorm (‘gaan’). Hoewel ‘studenten’ meervoud is, is ‘een groep’ enkelvoud. “Een groep studenten” gaat dus gepaard met een enkelvoudige persoonsvorm. De meervoudsvorm hiervan is “groepen studenten gaan”.

 

Passieve zinsconstructies

Probeer zo veel mogelijk actief te schrijven. Je vermijdt op die manier ingewikkelde formuleringen/zinsconstructies. Actieve zinnen zijn bondiger en lezen gemakkelijker dan passieve zinsconstructies. Zo kost de passieve zinsconstructie “Er wordt door bedrijven gezocht naar studenten voor hun stages” veel meer tijd en moeite om te verwerken dan de actieve zin “Bedrijven zoeken studenten voor hun stages”.

 

Contaminatie

Een contaminatie is het onterecht combineren van twee woorden of uitdrukkingen met soortgelijke betekenis. Hieronder volgt een lijstje met veelvoorkomende contaminaties. Je hoeft uiteraard niet een hele waslijst aan contaminaties uit je hoofd te leren, maar het is wel handig om te weten wat contaminaties zijn en ze te herkennen.
- Nachecken: nakijken óf checken
- Uittesten: uitproberen óf testen
- Refereren naar: refereren aan óf verwijzen naar
- Door de war zijn: in de war zijn óf door elkaar halen
- Zich beseffen: zich iets realiseren óf iets beseffen
- Zich irriteren: iets irriteert iemand  óf iemand ergert zich aan iets
- Optelefoneren: opbellen óf telefoneren
- De oorzaak van iets wijten aan:  de oorzaak van iets zijn óf iets wijten aan
- Overnieuw doen: opnieuw doen óf over doen
- Vertellen tegen: iets zeggen tegen iemand óf iets vertellen aan iemand
- Volgens mijn mening: volgens mij óf naar mijn mening
- Onderdeel uitmaken van: onderdeel zijn van óf deel uitmaken van
- Duur kosten: duur zijn óf veel kosten
- Zwaar wegen: zwaar zijn óf veel wegen
 

Lees hier verder als je meer wilt weten over veelgemaakte spellingsfouten of interpunctiefouten.